Fotocollectie Persbureau van Eijndhoven: een belangrijke schenking voor de stad (en wijde omtrek)
Door Regionaal Archief Tilburg 24 april 2024Van de eerste grote bankoverval van Nederland tot voetbalwedstrijden van Willem II en van spraakmakende protesten tot diamanten bruidsparen. Noem een belangrijke gebeurtenis in regio Tilburg en een fotograaf van Persbureau van Eijndhoven was erbij. De fotocollectie van het Tilburgse persbureau is met recht iconisch te noemen. De derde generatie fotograaf Jeroen van Eijndhoven heeft het enorme fotoarchief van zijn familiebedrijf aan Regionaal Archief Tilburg geschonken.
“De collectie is gewoon de geschiedenis van Tilburg. Ik ben de derde generatie en na mij komt er niemand meer. Laat het mij dan maar nalaten aan mijn geboortestad". De honderdduizenden foto's uit de periode 1955-2015 zijn nu in beheer bij het archief en er gaat de komende jaren hard gewerkt worden om alles online beschikbaar te stellen. Sterker nog, op het moment staan al ruim 40.000 foto's in de online beeldbank.
Tijdens het project van digitaliseren en online plaatsen volgen geregeld updates met bijzondere foto's en interessante achtergrondinformatie. Op de website van het archief, www.regionaalarchieftilburg.nl, komen in de blogserie Een eindje met van Eijndhoven regelmatig updates van nieuwe foto’s die online zijn gekomen.
Martien van Eijndhoven tijdens zijn pensionering in februari 1984 met zijn favoriete foto van een doelman in actie tijdens een wedstrijd van Willem II in de jaren vijftig.
Persbureau van Eijndhoven: hoe het begon De geschiedenis van Persbureau van Eijndhoven begint bij Martien van Eijndhoven (1919-1994). Op 26 april 1941 start hij Foto van Eijndhoven in het woonhuis aan de Oeverstraat. Samen met zijn vrouw Wilhelmina (Mien) Jansen (1916-1999) maakt hij van zijn fotohobby zijn werk. In de beginjaren werkt Martien nog bij Wollendekenfabriek AaBe. Kleinzoon Jeroen vertelt: “Mijn opa werkte in de jaren vijftig in de fabriek van AaBe, maar hij was daar ook de huisfotograaf. Wanneer er een ambassadeur bij de fabriek langskwam, werd opa naar huis gestuurd om daar zijn camera te pakken en een net pak aan te trekken.” In deze jaren is Martien de enige die mocht fotograferen in de fabriek, maar helaas hebben de meeste van deze foto's de tand des tijds niet overleefd.
Een echt Tilburgs familiebedrijf Martien en Mien krijgen samen vier kinderen: Tiny, Jeanne, Jan en Maya. Toen zoon Tiny zijn diploma had gehaald op HBS Willem II, moest hij eigenlijk in dienst. “Maar vanwege een hartinfarct van Martien moest de oudste zoon het werk overnemen. Hierdoor werd hij vrijgesteld van dienstplicht", licht Jeroen het begin van zijn vaders carrière toe. “Op zijn achttiende kwam mijn vader officieel in dienst bij het familiebedrijf, maar hij fotografeerde al langer. Toen Willem II in 1955 landskampioen werd, was hij er al bij". Enkele jaren later treedt ook de tweede zoon, Jan, in de voetsporen van zijn vader.
Echtgenote Mien werkt in deze periode ook mee in het bedrijf. Ze is onder andere verantwoordelijk voor het ontwikkelen van de foto's en het voorbereiden van de chemische baden. Dochters Jeanne en Maya doen de administratie en telefoon.
Martien werkt tot zijn 65ste voor het familiebedrijf. Wanneer de persfotograaf op 13 februari 1984 met pension gaat kopt Het Nieuwsblad “De Krant stopt”. Ter gelegenheid van het vertrek werd een portret geschoten. Martien staat lachend in de woonkamer met in zijn handen één van zijn favoriete foto's, gemaakt tijdens een voetbalwedstrijd van Willem II tegen Ajax in de jaren vijftig. De ervaren fotograaf wist precies het juiste moment te vereeuwigen van de doelman in actie.
Gelukkig was het persbureau in goede handen bij zonen Tiny en Jan. Want naast ervaren fotografen worden zij ook pioniers op het gebied van videojournalistiek, maar dat is een verhaal voor later.
Van grote nieuwsgebeurtenissen tot kleine persoonlijke verhalen De waarde van de schenking van de fotocollectie van Persbureau van Eijndhoven laat zich niet in woorden uitdrukken. Het wordt pas duidelijk wanneer je de honderden mappen met negatieven ziet en de eveneens honderden CD's met digitale foto's. De omvang zegt alles over de alomvattendheid van de collectie. De komende jaren zal de fotocollectie van Regionaal Archief Tilburg gaan groeien dankzij Persbureau van Eijndhoven, maar zij zal ook completer worden. Het nieuws is overal en hierdoor vertellen de foto's een breder verhaal van Midden-Brabant. Een verhaal dat naast de grote nieuwsfeiten, juist buiten de gebaande paden van de dominante geschiedenis gaat en beelden toont van bijvoorbeeld kleine lokale verenigingen, de multiculturele samenleving en spraakmakende protestacties.
Doorzoek en gebruik de collectie De duizenden foto's van Persbureau van Eijndhoven die al online staan, zijn te doorzoeken in de beeldbank van Regionaal Archief Tilburg. Combineer een zoekterm met “Persbureau van Eijndhoven”, of zoek met de filteropties op datum. De komende jaren zal de collectie steeds verder online komen, waardoor bezoekers steeds dieper kunnen grasduinen door de geschiedenis van Tilburg en omgeving. Zoek op gebeurtenissen die destijds indruk op je hebben gemaakt én misschien ontdek je wel oude foto's van jezelf of bekenden. Daarnaast zijn alle foto's van Persbureau van Eijndhoven te downloaden in lage resolutie voor persoonlijk gebruik. Wil je een foto uit de collectie graag ergens publiceren of over een hogere resolutie beschikken? Stuur dan een mailtje met je aanvraag onder vermelding van fotonummer naar Jeroen@Beeldwerkt.com.