Aanwinst voor Regionaal Archief Tilburg: de collectie van Bart van Rijsewijk
Door Regionaal Archief Tilburg 1 maart 2024
Verhalen bewaren voor later. Dit is een van de doelen van Regionaal Archief Tilburg. Dankzij de omvangrijke schenking van de Berkel-Enschotse filmmaker Bart van Rijsewijk vinden nu talloze lokale verhalen een veilige plek bij Regionaal Archief Tilburg. Van de fietsbedevaart naar Kevelaer tot de laatste handmelker, en van het afscheid van gemeente Berkel-Enschot tot het jubileum van de zusters in Koningsoord.
Je zou het niet verwachten bij een filmcollectie waarvan het zwaartepunt in de jaren 2000-2015 ligt, maar maker Bart van Rijsewijk is ondertussen de negentig jaar ruim gepasseerd. Desondanks ademt hij een levendig enthousiasme wanneer hij over zijn films vertelt. Sterker nog, hij heeft zijn collectie overzichtelijk gearchiveerd in zijn woning in Torentjeshoef en stelt deze zelf online beschikbaar via zijn website Berkel-Enschot Archief.
Het verhaal van Bart is lang en interessant. Hij heeft bijna een eeuw aan lokale geschiedenis meegemaakt en vereeuwigde deze vanaf ongeveer de jaren zeventig ook op film. Hij was onder andere lid van VBE (Videoclub Berkel-Enschot) en was als cameraman actief betrokken bij LOTT (Lokale Omroep Tilburg Totaal). Samen met presentatrice Els van Gorp maakte hij vele items. Van het EK Guppen kweken tot een tocht langs historisch erfgoed in Berkel-Enschot.
Verhalen over het lokale erfgoed
De brede interesses van Bart maken zijn collectie divers en relevant, maar wel altijd met een focus op Berkel-Enschot en de omliggende dorpen. Dankzij enkele documentaires krijgt de kijker een beeld van de inwoners en ondernemers in dorpen als Berkel-Enschot en Heukelom. Daarnaast is er aandacht voor lokale tradities. Denk hierbij aan religieuze evenementen zoals de fietsbedevaart naar Kevelaer en de viering van Sint Job, maar ook aan meer profane feesten als de Dikke Bandenrace en trekkerspelen.
Vermakelijk zijn daarnaast de amateurspeelfilms. Deze werden gemaakt met een team van lokale filmmakers en acteurs. De korte sketches zijn grappig (en geven dus inzicht in humorbeleving van twintig jaar geleden), maar de kijker krijgt ook vaak een boodschap mee. Daarnaast geven de filmlocaties een historisch kijkje in de omgeving. Zo wordt de kijker meegenomen voor een drankje bij café Mie Pieters en wordt er gewinkeld in voormalig winkelcentrum Eikenbosch.
Tenslotte vereeuwigde Bart ook enkele historisch relevante momenten in de geschiedenis van de voormalige gemeente Berkel-Enschot. Tekenend is uiteraard de laatste vergadering van de gemeenteraad van Berkel-Enschot, maar ook de viering van het zestigjarige jubileum van de zusters van Koningsoord past in de canon van de lokale historie.
Online beschikbaar en bewaard voor later
Dankzij de schenking van een ruime selectie uit het oeuvre van Van Rijsewijk, zijn de films nu voor een groter publiek beschikbaar. De vijfentachtig films zijn te bekijken via de beeldbank van Regionaal Archief Tilburg en Brabant in Beelden. Wil je meer zien, bekijk dan ook zeker Barts eigen YouTube-kanaal. Daarnaast zijn de films nu ook veilig gesteld voor de toekomst zodat de lokale verhalen van generatie op generatie verteld blijven worden.