Erfgoedkaravaan #3 De Jaozeetie
Door Stadsmuseum Tilburg 12 juli 2019
‘Vroeger had je een rariteitenkabinet op de Tilburgse kermis. Wij dachten dat het erg leuk zou het zijn om zoiets weer terug te brengen. Maar dan met typisch Tilburgse humor en een beetje absurdistisch.’ Bas Horsten (ruimtelijk vormgever) en Noortje van Venrooij (industrieel ontwerper) bedachten vervolgens De Jaozeetie.
In de zomer van 2018 presenteerden ze op de kermis hun vijftig kleurrijke vitrines met voorwerpen en verhalen gebaseerd op de historie van Tilburg. ‘We waren blij verrast met alle aandacht, voor ons een aansporing om door te gaan met dit idee.’
‘Tilburg heeft zichzelf best wel verloochend afgelopen decennia qua historie en cultureel erfgoed. Daar is de laatste jaren gelukkig geen sprake meer van,’ vertelt Bas. ‘Het is goed dat belangrijke gebouwen een herbestemming krijgen. De focus ligt helaas niet altijd op de eigen identiteit maar ook op het vermarkten van de stad. De kermis werd steeds meer ingezet voor citymarketing, om publiek van buiten te trekken. Wij misten het Tilburgse element, de aandacht voor de bewoners.’
‘Met dank aan een eerste financiële bijdrage van de Awesome Foundation konden we aan de slag,’ vervolgt Noortje. ‘We schreven vijftig korte verhalen, telkens deels waar en deels fictief. We wilden mensen op het verkeerde been zetten. Daar komt trouwens ook de naam vandaan. Echte Tilburgers roepen “jaozeetie” als reactie op een nét iets te sterk verhaal of uitspraak. Bezoekers kregen bij de vitrines altijd iets te zien of te horen. Zo hadden we het beeldje van de kruikenzeiker waar 'echte mensentranen' uit druppelen, de twee hamers van sloopburgemeester Becht en de allereerste afgebroken harde krul van Roy Donders. In drie dagen tijd hebben we ruim 1500 bezoekers gehad, en dat op de warmste dagen van het jaar!’
Het hield niet op bij de kermis. De Jaozeetie was prominent aanwezig bij de opening van de LocHal begin 2019 en gaat dit jaar nog op tournee langs scholen en verzorgingshuizen. Ook organiseerden Noortje en Bas een speciale Jaozeetiebingo. ´Voor ons is het allemaal een uit de hand gelopen grap,´ lacht Bas ´maar wel een grap die we zeer serieus nemen. Het zorgt in ieder geval dat erfgoed wat laagdrempeliger wordt.´
Wil je De Jaozeetie zelf ervaren? Van 23 tot en met 28 juli 2019 is-i dagelijks te zien van 14.00 tot 19.00 uur aan NS Plein 16 in Tilburg (aan de route van de Kermis!).
De Erfgoedkaravaan startte eind 2018 een expeditie in én met de stad. Een verkenning van negen Tilburgse initiatieven maakte onderdeel uit van deze expeditie. In een serie op deze website vind je deze Tilburgse erfgoedinitiatieven beschreven. Dit artikel is Erfgoedkaravaan #3.
